Plaatselijk Belang
Eelen en Rhaan, Egede, Hancate
Historie buurtschappen Egede-Hancate-Eelen en Rhaan
Jan Barbierschool
Dammarke
Hellendoorn bestond tot ongeveer 1850 uit 6 marken: Hellendoorn, Hulsen, Noetsele, Daarle, Haarle en de Dammarke. De eerste marken die genoemd worden binnen de huidige gemeente Hellendoorn zijn Egede en Rhaan. Zij worden beide in 1383 in de leenregisters van de bisschop vermeld. Later zijn deze marken met de buurtschappen Marle, Eelen en een deel van Meer (kerspel Den Ham) verenigd in de Dammarke. Hancate hoorde aanvankelijk bij Rhaan, maar werd daar vanaf gesneden door de aanleg van het Overijssels kanaal. De buurtschap dankt haar naam aan het oude erf Hancotte. De grafheuvels op de Eelerberg en enkele bodemvondsten in de buurtschappen van de vroegere Dammarke tonen aan dat hier waarschijnlijk al vóór het begin van onze jaartelling mensen hebben gewoond.
De oude erven kregen een aandeel in de onverdeelde gronden: het werden “volle” of “gewaarde” erven. Daarnaast waren er in een marke (niet gewaarde) keuterboeren. Het bestuur van de marke bestond uit de eigenaren van de in die marke gelegen gewaarde erven. Veel boerderijen waren overigens eigendom van de adel of van een klooster.
Rond 1850, toen de marken werden opgeheven, was de grootte van de Dammarke 2300 bunder, daarvan was 117 bunder in cultuur gebracht. In de loop der jaren werd de woeste grond ontgonnen, voor landbouw geschikt gemaakt en de veestapel werd uitgebreid. Er ontstond een overwegend agrarisch gebied.
In de buurtschap Rhaan stond het kasteel Rhaan, gelegen bij de Mekkelinkweg. Het huis Rhaan wordt voor het eerst vermeld in 1382. In 1840 werd de havezate met het oostelijke en westelijke bouwhuis en verdere bezittingen verkocht en een jaar later grotendeels afgebroken. Eind 19e eeuw werden de grachten rondom het huis bijna geheel gedempt. Alleen het oostelijke bouwhuis bleef overeind en dat is nog steeds in gebruik als boerderij.
